Από τον Γρηγόρη Α. Μηλιαρέση.

Electronic Frontier Foundation
Μέρος Δεύτερο
διευκρινίσεις και ολίγη ιστορία

Λέγαμε σε προηγούμενο τεύχος -αν και, παρά τα όσα λέει ο alex, επιμένω ότι η λέξη "τεύχος" είναι κάπως αδόκιμη για τα ezines- για το ξεκίνημα του EFF και για τις ανησυχίες του John Perry Barlow και του Mitch Kapor. Είπαμε πως οι λόγοι που ξεκίνησαν το EFF μπορεί να μην ήταν και τόσο αγνοί και ιδεαλιστικοί, όμως στη βάση τους είχαν κάτι 100% αληθινό: την ανάγκη των ανθρώπων της online κοινότητας να ορίζουν οι ίδιοι το χώρο τους μέσα από τη γνώση του μέσου και χωρίς τη μεσολάβηση ανθρώπων που δεν είχαν δει μέχρι τώρα modem στη ζωή τους. Βέβαια, εύλογα θα μπορούσε να πει κανείς ότι πολλοί από τους ανθρώπους που είχαν τη γνώση αυτή τη χρησιμοποιούσαν για να κάνουν ζημιά, όμως αυτό, σύμφωνα τόσο με το ίδιο το EFF όσο και με την κοινή λογική, είναι αναπόφευκτο. Κάθε κοινωνία έχει τους παρανόμους της και καλό είναι να μπορεί να τους αντιμετωπίζει. Μόνη της όμως - αυτό ήταν και το σημείο στο οποίο το EFF θέλησε να δραστηριοποιηθεί και δραστηριοποιείται ως σήμερα. Εδώ, μάλλον, αναγκαία είναι μια παρένθεση για το τι εννοούμε παρανόμους - ή μάλλον τι εννοούσε παρανόμους η αμερικάνικη κυβέρνηση όταν ξεκίνησε το Μάιο του 1990 την "Επιχείρηση Sundevil", την πιο μεγάλη οργανωμένη εξόρμηση που είχε γίνει ως τότε κυνηγώντας "ηλεκτρονικούς εγκληματίες". Αναγκαστικά λοιπόν, οι λεπτομέρειες για τη δίκη του Knight Lightning, τη δίκη που έφερε το Electronic Frontier Foundation στην επικαιρότητα αλλά και που προβλημάτισε πρώτη φορά το ευρύ κοινό για το πώς θα μπορούσε να οργανωθεί το Ιντερνέτ, θα πάρουν μια αναβολή για το επόμενο (;) τεύχος των Κυβερνογράφων.

Το modeming ποτέ δεν ήταν το φόρτε των διωκτών του εγκλήματος. Πιο σωστά, η υψηλή τεχνολογία στο σύνολό της πάντα αποτελούσε κλειστό βιβλίο για τους πάσης φύσεως αστυνομικούς. Και πολύ λογικά άλλωστε. Ακόμα και μια πολύ καλά οργανωμένη και εξοπλισμένη αστυνομία, όπως αυτή των ΗΠΑ, εκπαιδεύει και εξοπλίζει τα μέλη της με πιστόλια, κλομπ και δακρυγόνα, όχι με υπολογιστές. Το βίαιο έγκλημα είναι αυτό που θα αντιμετωπίσει στην καθημερινή του ρουτίνα ο μέσος αστυνομικός -άνθρωποι που, εξαθλιωμένοι από τις συνθήκες ζωής στις μεγαλουπόλεις, απελπισμένοι ή οδηγημένοι στην τρέλα, παίρνουν ένα όπλο και βγαίνουν στους δρόμους είτε για να κλέψουν είτε για να σκοτώσουν. Σίγουρα κανείς δεν είχε προειδοποιήσει τους ανθρώπους του νόμου ότι θα έκαναν εισβολές σε μεσοαστικά σπίτια για να συλλάβουν εφήβους που το μόνο τους αδίκημα ήταν ότι είχαν μια αρρωστημένη περιέργεια για το πώς λειτουργούν οι υπολογιστές. Οι νεαροί αυτοί δεν είχαν ούτε όπλα ούτε βίαιη διάθεση. Δεν είχαν καν την αίσθηση -οι περισσότεροι από αυτούς- ότι αυτό που έκαναν ήταν κακό. Και εδώ που τα λέμε, και οι διώκτες τους δεν είχαν την απόλυτη βεβαιότητα ότι ήταν όντως κακό. Καμιά περιουσία δεν είχε αφαιρεθεί, κανένας χώρος δεν είχε διαρρηχθεί, οι παραβάτες βρίσκονταν πολλές φορές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το χώρο όπου είχε διαπραχθεί το έγκλημα τη στιγμή που συνέβαινε, αποδείξεις χειροπιαστές δεν υπήρχαν. Το μόνο που υπήρχε ήταν η -ιδιαιτέρως νεφελώδης- έννοια "cyberspace", που και αυτή ακόμα προερχόταν από ένα βιβλίο επιστημονικής φαντασίας, και η έννοια "Δίκτυο", που επίσης δεν έλεγε πάρα πολλά. Αυτά και κάποιοι νεαροί που περνούσαν όλη τους τη ζωή μέσα σε αυτό, χωρίς να ασχολούνται με τα σπορ, με τις συνομήλικές τους ή με το τι ρούχα φοράνε. Νεαροί όπως ο Craig Neidorf, τον οποίο τόσο ο κύκλος των χάκερ όσο και το ευρύ κοινό γνώρισαν ως Knight Lightning.

O Knight Lightning ήταν ένας από τους δύο "εκδότες" του Phrack. Και η λέξη μπαίνει σε εισαγωγικά επίσης, με κίνδυνο να αρχίσει να ξεφωνίζει ο djalex. Όμως, όπως και να το κάνουμε, μέσα στο Δίκτυο η έννοια "εκδότης" έχει κάπως παράξενη βαρύτητα, μια και αυτό που κάνουμε δεν είναι ακριβώς έκδοση. Σκεφτείτε το λιγάκι. Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείτε το browser σας για να δείτε τις σελίδες αυτές. Πιστεύετε πραγματικά ότι έχετε να κάνετε με περιοδικό; Και εν πάση περιπτώσει, αν έστω το δούμε σαν περιοδικό, μια και έχουμε αποδεχτεί τους όρους "σελίδες", "τίτλος" ή "στήλη", οι άνθρωποι που "εκδίδουν" κάτι τέτοιο έχουν την κάλυψη που έχουν οι ομόλογοί τους στον πραγματικό κόσμο; Η έννοια "ελευθεροτυπία", π.χ., που προστατεύεται από τα Συντάγματα όλων των χωρών, ισχύει για μας εδώ μέσα; Το δημοσιογραφικό απόρρητο ισχύει; Και ποιος θα δώσει την απάντηση σε μια τέτοια ερώτηση από τη στιγμή που το Ιντερνέτ δίνει την, πρωτοφανή στα χρονικά της ανθρώπινης ιστορίας, δυνατότητα στον καθέναν να γίνει εκδότης/συγγραφέας/δημοσιογράφος; Κάποια τέτοια ερωτήματα έθεσε λοιπόν στο δικαστήριο του Σικάγο ο δικηγόρος του EFF Sheldon T. Zenner όταν από τις 24 ως τις 27 Ιουλίου του 1990 υπερασπιζόταν τον Craig Neidorf (ή Knight Lightning), "συνεκδότη" του περιοδικού Phrack, καθισμένο στο εδώλιο για απάτη και για μια σειρά από άλλες κατηγορίες που μπορεί να τον έκλειναν στη φυλακή από τριάντα έως εξήντα χρόνια.

Η όλη ιστορία είχε ξεκινήσει νωρίτερα, και συγκεκριμένα το Σεπτέμβριο του 1988, όταν ένας χάκερ από την Ατλάντα, ο Prophet, είχε μπει σε ένα σύστημα της τηλεφωνικής εταιρείας BellSouth και είχε πάρει ένα αντίγραφο από κάποιο πληροφοριακό έντυπο σχετικά με το σύστημα 911, το αντίστοιχο για τις ΗΠΑ του 100, του 166 και του 199 μαζί. Ο Prophet πήρε το αρχείο -ή, σωστότερα, αντέγραψε το αρχείο- και το ανέβασε σε μια BBS, από όπου, ύστερα από κάποιο καιρό, το έστειλε στο Phrack για δημοσίευση. Για όσους δε γνωρίζουν το Phrack, πρόκειται για ένα ezine -λίγο πολύ σαν αυτό που κοιτάζετε αυτή τη στιγμή- ειδικευμένο όμως σε θέματα hackin και phreakin. Το "περιοδικό" αυτό διανεμόταν τότε μέσω BBS's και email, αν και σήμερα μπορεί κανείς να το βρει στο web και συγκεκριμένα στη διεύθυνση http://www.fc.net/phrack.html, με αρχείο μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να ψάξει και όλα τα παλιά τεύχη, μεταξύ των οποίων και το τεύχος 24 (Φεβρουάριος του 1989), όπου και δημοσιεύτηκε το περιβόητο κομμάτι. Η δημοσίευση του κομματιού από μόνη της δεν ήταν αρκετή για να δημιουργήσει προβλήματα ούτε στον Neidorf ούτε και σε κανέναν άλλο - το Phrack είχε δημοσιεύσει επανειλημμένως κείμενα που είχαν να κάνουν με το πώς να μπει κανείς στο τηλεφωνικό σύστημα, αυτό ήταν το αντικείμενό του εξάλλου. Αυτό που δημιούργησε τα προβλήματα ήταν μια μεγάλη βλάβη στο δίκτυο της τηλεφωνικής εταιρείας ΑΤ&Τ ένα χρόνο μετά (τον Ιανουάριο του 1990) και οι διαδικασίες που κινήθηκαν λόγω της βλάβης. Οι υπεύθυνοι ασφαλείας της ΑΤ&Τ δε θέλησαν να πιστέψουν πως έφταιγε το software της ίδιας της εταιρείας για τη βλάβη, αποφάσισαν να κυνηγήσουν τους κακούς χάκερ και συνέλαβαν το Neidorf σαν υπεύθυνο για τη βλάβη της εταιρείας αλλά και σαν κλεπταποδόχο ενός κειμένου το οποίο κόστιζε περίπου 80.000 δολάρια. Η κατάσταση έδειχνε δύσκολη και εμφανίστηκε άμεσα η ανάγκη για υπεράσπισή του από ανθρώπους που γνώριζαν το αντικείμενο, μια και οι δικαστές δεν είχαν την παραμικρή ιδέα. Όταν άρχισε η δίκη, τον Ιούλιο του 1990, το θέμα συζητήθηκε ιδιαίτερα στις διάφορες mailing lists του Ιντερνέτ και στις διάφορες BBS's και κάποιος προγραμματιστής ονόματι Nagle ήρθε σε επαφή με τον Mitch Kapor μέσω του Well λέγοντάς του ότι μπορούσε να καταθέσει υπέρ του Neidorf -μάλιστα η κατάθεσή του θα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα ως ειδικού- και αυτά που θα είχε να πει μάλλον θα έκαναν τη ζυγαριά να γείρει υπέρ του νεαρού χάκερ/εκδότη. Ο Kapor φυσικά έσπευσε να φέρει τον άνθρωπο αυτό από το Στάνφορντ στο Ιλινόις και να τον δηλώσει ως μάρτυρα υπεράσπισης. Για την πορεία της δίκης και για την παρουσία του EFF, όπως είπαμε, θα μιλήσουμε μάλλον την άλλη φορά και ζητώ συγγνώμη για την τεράστια παρένθεση. Δυστυχώς, το θέμα των online δικαιωμάτων είναι αρκετά μεγάλο για να χωρέσει σε δύο κείμενα των 1200 λέξεων και πολλά από τα πράγματα για τα οποία μιλάμε δεν είναι γνωστά στο ελληνικό κοινό, αν και δυστυχώς υπάρχει κίνδυνος να αναγκαστούμε να τα μάθουμε κι εμείς. Οι επιθέσεις σε web servers έχουν πολλαπλασιαστεί και η Ευρωπαική Ένωση, σε μια προσπάθειά της να κάνει το Ιντερνέτ ασφαλές -για ποιον άραγε;- μας επιφυλάσσει εκπλήξεις. Καλού κακού, ρίξτε μια ματιά στο web site του Phrack και σε άλλα ανάλογα sites - έτσι για να ξέρετε για ποιους λόγους μπορεί να δείτε να κατηγορούν κάποιους σε λίγο καιρό.