---

---

---

Το 1969 ήταν μια σημαδιακή χρονιά για την ανθρωπότητα. Μπορεί ο άνθρωπος να πάτησε το πόδι του στο φεγγάρι για πρώτη φορά, όμως ο Θεός είχε ήδη κατέβει στη Γη, πήρε την μορφή των Black Sabbath και δημιούργησε το Heavy Metal. Ο Φώτης Ζελελίδης προσπαθεί να αποδώσει ελάχιστο φόρο τιμής στο επιδραστικότερο Heavy Metal γκρουπ.


BETWEEN HEAVEN AND HELL

---

Το συγκρότημα των Black Sabbath δημιουργήθηκε το 1969 από τους Tony Iommi (κιθάρα), Geeter Butler (μπάσο), Ozzy Osbourne (φωνητικά) και Bill Ward (τύμπανα). Στην αρχή της καριέρας τους είχαν το όνομα Earth και τότε η μουσική τους ήταν καθαρά blues. Στα κλαμπ του Birmingham (η γενέτειρά τους) όπου εμφανίζονταν γινόταν χαμός, αλλά οι ίδιοι συνειδητοποιώντας ότι η εποχή του blues και των Ηippies είχε περάσει αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα καινούργιο είδος μουσικής (πειραματικά βέβαια) αλλάζοντας το όνομα τους από Earth σε Black Sabbath (από την ομώνυμη ταινία τρόμου με τον Μπόρις Καρλόφ) και βάζοντας αρκετή -πρωτοφανής για τότε- παραμόρφωση στα όργανά τους.

Μετά από αρκετές ανώφελες προσπάθειες, η δισκογραφική εταιρία Vertigo τους υπέγραψε και και έβγαλε τον πρώτο τους δίσκο "Black Sabbath" ο οποίος κυκλοφόρησε τη Παρασκευή 13 Φλεβάρη 1970. Το άλμπουμ περιείχε έναν πρωτόγνωρο ηχητικό τοίχο από τον Iommi ο οποίος είχε χάσει και δύο δάκτυλα, τα οποία τα είχε αντικαταστήσει με μεταλλικές άκρες. Αυτό ήταν! Ο κόσμος στην κυριολεξία τα έχασε. Ηταν ΣΟΚ! Οι Sabbath ήταν τότε πολύ πιο Ηeavy από όλα τα Μetal γκρουπ του σήμερα. Ο ήχος ήταν πανίσχυρος, με τη κιθάρα να ξερνάει τα βαριά doom riffs του Iommi, τα φοβερά φωνητικά του Ozzy και τη σφιχτοδεμένη rythm section των Ward και Βutler. Απλά το άλμπουμ αυτό είναι για τους οπαδούς της μεταλλικής μουσικής ό,τι είναι η Βίβλος για τους Χριστιανούς. Αξεπέραστο άλμπουμ, με τραγούδια όπως το ομώνυμο, το "Wizzard", το "N.I.B.", τη διασκευή "Evil Woman" να διαλύουν τα αυτιά των ανυποψίαστων ακροατών και να υπόσχονται ένα λαμπρό μέλλον.

Η αρχική σύνθεση Osbourne-Iommi-Butler-Ward μετέπειτα τα επιδραστικότερα metal άλμπουμ όλων των εποχών. Δίσκοι όπως το "Paranoid", το "Master Of Reality", το "Vol-IV", το "Sabbath, Bloody Sabbath", το "Sabotage" και το "Technical Ectasy" θεωρούνται-και είναι-αξεπέραστοι και μοναδικοί. Κάποιος είχε πει ότι οι Sabbath με το πρώτο τους δίσκο δημιούργησαν το Heavy Metal. Σωστά, αλλά ξέχασε όμως να αναφέρει ότι οι Sabbath στους πρώτους έξι δίσκους τους παίζουν ΟΛΑ τα είδη του Metal, από Heavy μέχρι και Death Metal. Απλά, η συνεισφορά τους δεν περιγράφεται.

Το 1975 εμφανίστηκαν τα πρώτα σύννεφα, αφού το γκρουπ έπεσε με τα μούτρα στα ναρκωτικά. Μετά τη κυκλοφορία του "Never Say Die" το 1978, ο Ozzy έφυγε από το συγκρότημα για να δημιουργήσει μια άκρως επιτυχημένη έως και σήμερα σόλο καριέρα. Ετσι τελείωσε η πρώτη περίοδος για τους Sabbath.

Προσπαθώντας να καλύψουν το αναπλήρωτο πραγματικά κενό, οι Sabbath προσλαμβάνουν τον τραγουδιστή Ronnie James Dio (πρώην Elf και Rainbow), και με παραγωγό τον Martin Birch (Iron Maiden) κυκλοφορούν το άλμπουμ "Heaven And Hell", που περιέχει κομμάτια όπως το ομώνυμο, το "Neon Knights", το "Children of the sea", το "Die young" που μόνο αυτοί θα μπορούσαν να ξαναγράψουν. Με λίγα λόγια, μαζί με το "Sabotage" (1975) και το "Headless Cross" (1989), είναι ένα από καλύτερα Μetal άλμπουμ όλων των εποχών. Η συνεργασία με το Dio συνεχίστηκε και για τον επόμενο δίσκο "Mob Rules", και μετά την κυκλοφορία του "Live Evil" ο Dio αποχωρεί κάτω από άσχημες συνθήκες. Αλλαγές μελών ακολουθούν, ο Gillan προσλαμβάνεται για τραγουδιστής και το αποτέλεσμα λέγεται "Born Again" (1983), αλλά παρά όλη την ποιότητα του άλμπουμ καταδικάζεται από τους οπαδούς, ίσως γιατί τα φωνητικά θυμίζουν υπερβολικά Deep Purple.

Από το 1983 έως το 1987 οι Sabbath (ή μάλλον... ο Iommi πλέον) μένουν στάσιμοι, με την απογοητευτική (για το είδος που παίζουν οι Sabbath) κυκλοφορία του "Seventh Star" με τραγουδιστή το μπλουζίστα Glen Hughes. To 1987, o ερχομός του τραγουδιστή Tony Martin αποτελεί τονωτική ένεση για το γκρουπ, που κυκλοφορεί το καλό "Eternal Idol" και κατόπιν το φοβερό "Headless Cross" (1989), o οποίος αποδεικνύει την αξία τους μετά από αρκετό καιρό. Το "TYR" (1990) ήταν επίσης πολύ καλό, αλλά ο Iommi μετά από δύο χρόνια κάνει το λάθος και απολύει τους πάντες , προσλαμβάνει ξανά το Dio προσπαθώντας (ανεπιτυχώς και εσφαλμένα) να αναβιώσει την εποχή του "Heaven and Hell" και του "Mob Rules". Το αποτέλεσμα είναι το "Dehumanizer" που είναι καλό ποιοτικά, αλλά... λίγο μπροστά σε προηγούμενες κυκλοφορίες τους.

Ευτυχώς, ο Iommi διορθώνει το λάθος του, επαναπροσλαμβάνοντας τον Tony Martin και κυκλοφορούν το "Cross Purposes", που δεν είναι άψογο, αλλά είναι σαφώς ανώτερο από τον προηγούμενό τους δίσκο. Η τελευταία τους προσπάθεια λέγεται "Forbidden", αλλά παρά όλο που στις τάξεις του γκρουπ περιλαμβάνονται μουσικοί κλάσεως, όπως ο ντράμερ Cory Powell και ο μπασίστας Neil Merray, το άλμπουμ είναι απογοητευτικό.

Οι Sabbath, πατέρες του Heavy Metal, αξίζουν δικαιωματικά το τίτλο του απόλυτου Metal σχήματος. Εδώ και 26 χρόνια έχουν παίξει τα πάντα : doom, death, thrash, grunge, power, οτιδήποτε. Παρά τα σκαμπανεβάσματα στην καριέρα τους, οι Sabbath δεν έχουν ανταγωνιστή. Απλά ψάξτε για τον δεύτερο!

Ο Φώτης Ζελελίδης, επιχειρεί να σχολιάσει τη δισκογραφία των Black SABBATH.
Κλίμακα: 0 - 10 (άριστα)

Ο σημαντικότερος δίσκος του heavy metal. Η τετράδα Osbourne, Butler, Ward, Iommi παρήγαγε έναν ήχο που όμοιός του δεν υπήρχε. Η ατμόσφαιρα γοήτευσε και τρόμαξε το κοινό. Η θεματολογία είναι σκοτεινή και οι συνθέσεις απερίγραπτες.
"Black Sabbath", "N.I.B.", "Wizzard", "Warning". Και εγένετο ... heavy metal.
Χωρίς αμφιβολία...

Η θεματολογία έχει αλλάξει και το γκρουπ ασχολείται με σύγχρονους κοινωνικούς προβληματισμούς.
Το "Paranoid" έχει γίνει το γνωστότερο κομμάτι του heavy metal, ενώ τα "War Pigs", "Iron Man", "Faines Wear Boots", "Planet Caravan", έγιναν τρομερές επιτυχίες. Ο βαρύς ήχους δένει άψογα με την μελωδικότητα.
Δίσκος must.

Ο δίσκος που καθιέρωσε τους Black Sabbath σαν το βαρύτερο γκρουπ του πλανήτη. Ρυθμικότερο από τα προηγούμενα αλλά πολύ heavy, το άλμπουμ περιέχει θεϊκές συνθέσεις όπως "Sweet Ceaf", "After Forever", "Children of the Grave".
Τουλάχιστον ισάξιος με τα 2 πρώτα άλμπουμ.

Πρόκειται για τον ατμοσφαιρικότερο δίσκο της καριέρας των SABBATH. Τα "Supernaut" και "Showblind" (με τους φοβερούς στίχους) είναι τα καλύτερα του δίσκου, χωρίς να παραβλέπονται και τα "Wheels of Confusion", "Under the Sun" και "Changes".Θεϊκός.

Καταπληκτικό το εξώφυλλο, μεγαλειώδεις οι συνθέσεις. Οι SABBATH έχουν προοδεύσει μουσικά και οι συνθέσεις έχουν γίνει πιο πολύπλοκες. Το αξεπέραστο ομώνυμο, συνοδευόμενο από τα "Willing Yourself to Live", "Sabra Cadabra", κ.α. αποτελούν τον καλύτερο για πολλούς δίσκο των Sabbath.

Κακή εποχή. LSD, αλκοόλ κτλ. Οι Sabbath όμως κυκλοφορούν τραγούδια αριστουργήματα, πνιγμένα στην βαρύτητα αλλά και την ψυχεδελική ατμόσφαιρα.
"Hole In the Sky", "Symptom of the Universe", "The Writ", τι να πρωτογράψει κανείς. Ειδική ωστόσο μνεία πρέπει να γίνει στο "Megalomania", που είναι ό,τι πιο εκφραστικό είχαν γράψει ποτέ οι Sabbath. Για πολλούς ο δίσκος έχει αντιθέσεις, αλλά αυτό είναι που τον κάνει και μοναδικό.

Τα πρώτα σημάδια κόπωσης είναι εμφανή. Χαλαρή παραγωγή, απρόσωπες συνθέσεις, αλλά το άλμπουμ περιέχει και πάλι φοβερά κομμάτια, όπως "Backstret Kids", "You Won't Change Me", και "Rock N' Roll Doctor". Σίγουρα όμως πολύ κατώτερο από τους προηγούμενους.

Ο πιο απογοητευτικός δίσκος της πρώτης περιόδου των Sabbath. Κατώτερο από το προηγούμενο, απέχει αισθητά από το παρελθόν του γκρουπ. Ο δίσκος διασώζεται όμως από το φοβερό ομώνυμο. Ο Otty αποχωρεί (σοφή κίνηση) και το μέλλον των Sabbath βρίσκεται υπό αμφισβήτηση.

Τη θέση του Otty αναπληρώνει ο Ιταλοαμερικάνος Ronnie James Dio.
Ο Martin Birch των Iron Maiden κάθεται στην καρέκλα του παραγωγού και το αποτέλεσμα είναι αποστομωτικό.
Ισάξιο με παλιές καλές εποχές σε έμπνευση αλλά και επιδραστικότητα. Φοβερές συνθέσεις "Neon Knights", "Children of the Sea", "Heaven And Hell" που έθεσαν τις βάσεις του σύγχρονου heavy metal. Αξεπέραστο.

Ο ντράμερ Bill Ward φεύγει, αφήνοντας τη θέση του στον καλό Vinnie Appice. Πολύ καλό άλμπουμ, στο ύφος του Heavy and Hell, με φοβερές συνθέσεις όπως το ομώνυμο και το "Sign of the Southern Cross".
Οι Sabbath ζουν και βασιλεύουν.

Πρώτος ζωντανός δίσκος ύστερα από 12 χρόνια καριέρας. Η απόδοση των συνθέσεων είναι φοβερή, αλλά ο Dio υστερεί πολύ στην ερμηνεία των συνθέσεων του Otty. O Dio τσακώνεται με τους Iommi και Butler και αποχωρεί... Φτού και απ' την αρχή!

Τον Dio αντικαθιστά μία από τις καλύτερες φωνές στην ιστορία της rock, ο Ian Gillan των Deep Purple. Το άλμπουμ είναι αρκετά καλό, αλλά καταδικάζεται από κριτικούς και οπαδούς. Ισως σωστά, γιατί η φωνή του δεν ταιριάζει στην βαρύτητα των Sabbath. Ωστόσο, κομμάτια όπως "Digital Bitch", "Born Again", "Disturbing the Priest" είναι 100% Sabbath.

Ολοι έχουν αποχωρήσει από το γκρουπ εκτός απ' τον Iommi, ο οποίος με τη βοήθεια των Gien Gughes (φωνή), Eric Singer (τύμπανα), Dave Spitz (μπάσο) και Geoff Nichols (πλήκτρα) δημιουργεί αυτό το περίπου σόλο άλμπουμ. Το άλμπουμ δεν έχει καμία σχέση με τα προηγούμενα των Sabbath, ενώ η φωνή του Hughes είναι πολύ blues. Δεν άρεσε στους περισσότερους οπαδούς.

Τη θέση του Huges παίρνει ο ταλαντούχος Tony Martin και η ατμόσφαιρα του άλμπουμ θυμίζει τις μέρες του Dio. Τα "Lost Forever" και "Born to Lose" είναι φοβερά, ενώ τα υπόλοιπα απλά καλά.

Αλλαγές... αλλαγές... αλλαγές. Στο μπάσο ο Lautence Cottle ενώ τα ντράμς αναλαμβάνει ο ανεπανάληπτος Cozy Powell, και το αποτέλεσμα είναι ισάξιο του Heaven and Hell. Φοβερά φωνητικά, φοβερές συνθέσεις. Eνας απ' τους 5 καλύτερους δίσκους των Sabbath.

Στο μπάσο αναπληρώνει ο Neil Murray και οι Black Sabbath παίζουν τώρα κάτι πολύ κοντινό σε Power Metal. Οι συνθέσεις, χωρίς να αγγίζουν την τελειότητα του Headless Cross, είναι φοβερές. Κέφι και διάθεση χαρακτηρίζουν τους Sabbath του '90.

Απολύονται όλοι οι πρόσφατοι συνεργάτες του Iommi, ο οποίος προσλαμβάνοντας τον Dio προσπαθεί να αναβιώσει παλιές αποχές, ενώ θα μπορούσε κάλλιστα να συνεχίσει στο ύφος των Headless Cross" και "TYR". Γίνονται μωρέ αυτά;

O Martin επανέρχεται στη θέση του αποχωρήσαντος Dio. Πολύ καλός δίσκος, αλλά όχι κάτι το πολύ ιδιαίτερο. Ατμοσφαιρικό και βαρύ στο ύφος του "Headless Cross" αλλά λείπει η πρωτοτυπία.

Είπαμε, λείπει η πρωτοτυπία, αλλά όχι κι έτσι!!! Sabbath εκμοντερνισμένοι; Με Ernie-C και Ice-T; Με χαλαρά φωνητικά; Εεεε!
Iδωμεν!