Η Στήλη Του Σκακιού

Από τον Παναγιώτη Π. Σκλαβούνο


ΣΚΑΚΙ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

"Το σκάκι είναι η Λυδία λίθος του ανθρώπινου πνεύματος" είπε κάποτε ο Γκαίτε .
"Το σκάκι είναι η Λυδία λίθος της Τεχνητής Νοημοσύνης" λένε οι Μηχανικοί Πληροφορικής σήμερα.
Μία πλειάδα λειτουργιών που προσδιορίζουν την ανθρώπινη νοημοσύνη (ικανότητα εύρεσης ομοιοτήτων και διαφορών, ποσοτικοποίηση πληροφοριών, ανάκληση προτύπων από τη μνήμη) χρησιμοποιούνται από έναν έμπειρο μετρ την ώρα που παίζει σκάκι. Ο συνδυασμός όλων αυτών των λειτουργιών δεν μπορεί βέβαια να μεταφερθεί σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή με κάποια "φυσική" - μαγική - μέθοδο. Μπορεί όμως να γίνει ανάλυση του τρόπου σκέψης των μετρ και να μεταφερθεί στον υπολογιστή βήμα-βήμα κάποιος αλγόριθμος, που εκτελούμενος να έχει απόδοση παρόμοια με εκείνη των κορυφαίων σκακιστών. Πρόκειται δηλαδή για εντύπωση ύπαρξης νοημοσύνης, που δίνει ένας προγραμματισμένος υπολογιστής, για την "Τεχνητή Νοημοσύνη" που είναι ποθούμενος στόχος των επιστημών όπου θα ήταν διευκολυντική η χρήση υπολογιστών για τη λήψη περίπλοκων αποφάσεων .
Kαι τίθεται και στην Επιστήμη του Σκακιού το κοινό σε όλες αυτές τις επιστήμες ερώτημα : Πότε οι μηχανές θα φθάσουν σε απόδοση τους ειδικούς; Επειδή το σκάκι είναι αξιωματικά θεμελιωμένο "κλειστό σύστημα" , όπου τυχαίοι παράγοντες δεν υπεισέρχονται, επειδή οι μηχανές είναι ισχυρότατες όσον αφορά την ταχύτητα και τη μνήμη, επειδή οι μεγάλες εταιρείες υπολογιστών βλέπουν τη δημιουργία του "τεχνητού παγκόσμιου πρωταθλητή" στο σκάκι ως διαφήμισή τους και έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις, η εποχή που τα προγράμματα θα έχουν την απόδοση ενός παγκόσμιου πρωταθλητή πλησίασε.
Ας δούμε μία παρτίδα σκάκι ανάμεσα στα προγράμματα Hiarcs - Cheiron από το πρόσφατο 13ο παγκόσμιο πρωτάθλημα προγραμμάτων για μικροϋπολογιστές που έγινε στη Γερμανία τον Οκτώβριο.

Ονομασία ανοίγματος : Άμυνα Γκρύνφελντ

1.δ4 Iζ6 2.γ4 η6 3.Iγ3 δ5 4.γ:δ5 I:δ5 5.ε4 I:γ3
6.β:γ3 Aη7 7.Aγ4 γ5 8.Iε2 0-0 9.0-0 Iγ6 10.Aε3 Bγ7
11.Πγ1 Πδ8 12.Aζ4 Bδ7 13.δ5 Iα5 14.Aδ3 β5 15.Πβ1 α6
16.Bγ1 ε5 17.Aη5 ζ6 18.Aε3 γ4 19.Aγ2 Iβ7 20.ζ4 ε:ζ4
21.Aβ6 ζ3 22.Π:ζ3 Πε8 23.Aδ4 ζ5 24.ε:ζ5 Π:ε2 25.ζ6 A:ζ6
26.Π:ζ6 B:δ5 27.Bζ1 Αη4

Βλέπετε τί έπαιξαν τα λευκά και τελείωσαν την παρτίδα ;

28.A:η6 (απειλεί Αζ7+ . Αν 28 ... θ:η6 29. Π:η6 + ) Iδ6
29. Π:δ6

Τα μαύρα εγκατέλειψαν. Μετά από 29 ... Β:δ6 30. Βζ7+ Ρη8 31. Βη7 ματ.

ΕΛΛΗΝΕΣ "ΓΚΡΑΝΤΜΕΤΡ" ΣΤΟ ΣΚΑΚΙ

Οι σκακιστές που είναι γραμμένοι σε συλλόγους, ανάλογα με τα αποτελέσματα των επίσημων αγώνων τους, έχουν μιά συνολική βαθμολογική αξιολόγηση (είναι η βαθμολογία που ονομάζεται "ΕΛΟ", όπως ίσως γνωρίζετε).
Αυτοί που παίζουν σε διεθνείς αγώνες μπορούν να πάρουν και διεθνή αξιολόγηση. Η Διεθνής Ομοσπονδία απονέμει και ισόβιους τίτλους, ανάλογα με την απόδοση των σκακιστών σε ορισμένα τουρνουά. Ο "Παγκόσμιος Πρωταθλητής" (αντίστοιχα "Πρωταθλήτρια", για τις γυναίκες) είναι τίτλος που απονέμεται κάθε τρία χρόνια μετά από προκριματικούς αγώνες και τελική αναμέτρηση με τον προκάτοχο του τίτλου. Αμέσως μετά είναι ο τίτλος του "γκραντμετρ", τον οποίον κατέχουν και τρεις Έλληνες : O BΒασίλης Κοτρωνιάς, ο Σπύρος Σκέμπρης και ο Στράτος Γρίβας. Πρόσφατα, ένας ακόμη Έλληνας , ο Γιάννης Νικολαϊδης έκανε αποτελέσματα που θα του δώσουν τον τίτλο του γκραντμετρ. Ας δούμε μιά ωραία νίκη του από τους τελικούς του 44ου πρωταθλήματος Ελλάδας, που διεξήχθη στη Γλυφάδα με φροντίδα του εκεί δήμου.

Θεόδωρος Χαριτάκης ("ΕΛΟ" 2250) - Γιάννης Νικολαϊδης (" ΕΛΟ" 2505)

1.δ4 Iζ6 2.γ4 ε6 3.Iζ3 γ5 4.ε3 η6 5.Iγ3 Aη7
6.Aε2 0-0 7.0-0 β6 8.β3 Iγ6 9.Aβ2 Bε7 10.δ5 Iα5
11.Bγ2 δ6 12.ε4 ε5 13.Iε1 Iε8 14.α3 ζ5 15.β4 Iβ7
16.ε:ζ5 η:ζ5 17.η3 Aδ7 18.Iη2 Aζ6 19.Παε1 Iη7 20.ζ4 ε4
21.Iε3 Aδ4 22.Bδ2 θ5 23.Pθ1 Pθ7 24.Iγ2 Aζ6 25.Iε3 γ:β4
26.α:β4 α5 27.Iβ5 A:β5 28.γ:β5 α:β4 29.B:β4 Πα2 30.A:ζ6 B:ζ6
31.Iγ4 Iγ5 32.I:β6 θ4 33.η4 ζ:η4 34.A:η4 Bη6 35.Aθ3

Βλέπετε πώς συνέχισαν τα μαύρα και νίκησαν ;

35 ...Π:θ2+ 36.P:θ2 Bη3+ 37.Pθ1 B:θ3+ 38.Pη1 Πη8 39.Π:ε4 Iζ5+ 40.Pζ2 Πη2+

Τα λευκά εγκατέλειψαν. Ακολουθεί ματ σε 4 κινήσεις.