"Do you pine for the nice days of Minix-1.1, when men were men and wrote their own device drivers? Are you without a nice project and just dying to cut your teeth on a OS you can try to modify for your needs? Are you finding it frustrating when everything works on Minix? No more all-nighters to get a nifty program working? Then this post might be just for you.
As I mentioned a month ago, I'm working on a free version of a Minix-lookalike for AT-386 computers. It has finally reached the stage where it's even usable (though may not be depending on what you want), and I am willing to put out the sources for wider distribution. It is just version 0.02...but I've successfully run bash, gcc, gnu-make, gnu-sed, compress, etc. under it.''
Αυτό το μήνυμα εμφανίστηκε στις 5 Οκτωβρίου του 1991 στο comp.sys.minix newsgroup. Συγγραφέας ήταν ο Linus Torvalds, και με αυτές τις δυο παραγράφους ανακοίνωσε την πρώτη επίσημη έκδοση του Linux, τη 0.02.
To Linux (προφέρεται λίνουξ ) είναι ένα ακόμα Unix-clone, που κατά τα πρώτα στάδια της ζωής του έτρεχε μόνο στους συμβατούς με IBM PC υπολογιστές. Αρχικά δημιουργήθηκε από το Linus Torvalds, στο πανεπιστήμιο του Ελσίνκι στη Φινλανδία, στη συνέχεια όμως αναπτύχθηκε με τη συνεργασία πάρα πολλών προγραμματιστών δια μέσου του Internet. Το αποτέλεσμα αυτού του εξάχρονου πλέον project είναι ένα λειτουργικό που μπορεί να τρέχει σε διάφορες υπολογιστικές πλατφόρμες (Intel x86, Motorola 68k, Digital Alpha, PowerPC), που έχει γνωρίσει πολύ μεγάλη διάδοση και που προβάλλει σαν ικανός αντικαταστάτης λειτουργικών που έχουν καθιερωθεί εδώ και πολύ καιρό, όπως είναι το MS-DOS και τα Windows.
Το κυριότερο πλεονέκτημα του Linux είναι ότι διατίθεται τελείως ελεύθερα. Η άδεια με την οποία κυκλοφορεί το Linux (GNU Public License), ορίζει ότι σε κάθε περίπτωση ο πηγαίος κώδικας του Linux πρέπει να διακινείται ελεύθερα, και σε περίπτωση που κάποιος αποφασίζει να χρεώνει χρήματα αυτό δεν πρέπει να περιορίζει την εξάπλωση του λειτουργικού. Τα διάφορα cd-set που κυκλοφορούν για την εγκατάστασή του κοστίζουν ελάχιστα, τις περισσότερες φορές απλώς καλύπτωντας το κόστος διανομής και παραγωγής των cd. Δίνεται ακόμα και η δυνατότητα, σε όποιον έχει το χρόνο, να κατεβάσει μερικά από τα πακέτα διανομής κατευθείαν από το Ιnternet, περιορίζοντας έτσι στο ελάχιστο το κόστος. Αυτός ήταν άλλωστε και ο μοναδικός τρόπος που μπορούσε κάποιος να βρει το Linux στα πρώτα χρόνια εξέλιξής του, πριν μπουν εταιρείες σαν την Infomagic, Walnut Creek κ.λπ. στη διαδικασία διανομής… Σήμερα βέβαια η κατάσταση έχει αλλάξει προς το καλύτερο και οποιαδήποτε στιγμή και να πάει κάποιος σε ένα μαγαζί λογισμικού είναι σίγουρο ότι θα υπάρχει διαθέσιμο τουλάχιστον ένα πακέτο διανομής.
Οι δυνατότητες που προσφέρει το Linux είναι πολύ μεγάλες. Αρχίζοντας από το γεγονός ότι είναι Unix λειτουργικό, αυτομάτως κληρονομούνται όλες οι ιδιότητες που χαρακτηρίζουν την οικογένεια αυτή, όπως είναι η υποστήριξη πολλών χρηστών, η παροχή όλων των υπηρεσιών του Internet καθώς και οι άπειρες εφαρμογές που υπάρχουν σε μορφή πηγαίου κώδικα, και που μπορούν να τρέξουν με ελάχιστες ή και καθόλου μετατροπές στο Linux. Εντύπωση επίσης προκαλεί η σταθερότητα του συστήματος, πολύ περισσότερο δε γνωρίζοντας ότι το λειτουργικό δεν έχει φτιαχτεί στα γραφεία μιας μεγάλης εταιρείας, αλλά από ανθρώπους που τις περισσότερες φορές επικοινωνούν μεταξύ τους μόνο μέσω e-mail. Ακόμα και με δοκιμαστικές εκδόσεις του πυρήνα, τα λάθη του συστήματος είναι σαφώς λιγότερα από ένα αντίστοιχο σύστημα με Windows, και δεν είναι τυχαίο που πάρα πολλά internet sites χρησιμοποιούν συστήματα με Linux για τις υπηρεσίες που προσφέρουν (FTP, WWW server κ.λπ.). Το Linux επίσης είναι από τα ελάχιστα λειτουργικά για IBM PC compatibles που προσφέρει πραγματική πολυ-διεργασία, και αυτό φαίνεται ακόμα και στην απλή περίπτωση του φορμαρίσματος μιας δίσκετας (διαδικασία που φαίνεται να δυσκολεύει αρκετά τα Windows). Το X Window system, το γραφικό περιβάλλον των συστημάτων Unix, προσθέτει ακόμα περισσότερες δυνατότητες στη χρήση του Linux. Είναι πλήρως παραμετροποιημένο, έτσι ώστε ο χρήστης να μπορεί να αλλάξει οποιοδήποτε χαρακτηριστικό του επιθυμείΧ προσφέρει την απόλυτη σταθερότητα, σε σημείο που όταν για ένα πρόγραμμα δίνεται η δυνατότητα επιλογής μεταξύ απλού και γραφικού περιβάλλοντος, ο ίδιος ο κατασκευαστής να προτείνει η χρήση να γίνεται σε γραφικό ρυθμόΧ το look&feel του περιβάλλοντος είναι επιλογή του χρήστη, και μπορεί να μιμηθεί τη μορφή διαφόρων γραφικών περιβάλλοντων, από Windows95 μέχρι NeXTStep. Όλα αυτά, μαζί με το βελτιστοποιημένο κώδικα του πυρήνα του λειτουργικού, συντελούν ώστε, ακόμα και ένα σύστημα 80486 με Linux, να προσφέρει ταχύτητα εφάμιλλη μέσων σταθμών εργασίας από τη Sun και τη Digital.
Τι να περιμένει κανείς από το Linux τα επόμενα χρόνια; Ολοκληρωτική υποστήριξη των διαθέσιμων περιφερειακών για PC, ευκολότερη εγκατάσταση, περισσότερα πακέτα εμπορικού λογισμικού, ίσως ακόμα δυνατότητα εκτέλεσης εφαρμογών γραμμένες για άλλα λειτουργικά (κάτι που γίνεται και τώρα σε κάποιο βαθμό με εφαρμογές DOS και 16-bit Windows)… Ένα είναι σίγουρο πάντως, το Linux ήρθε για να μείνει!