Το Unix είναι ο σεβάσμιος γέροντας του χώρου των λειτουργικών συστημάτων. Ένας γέροντας όμως που δαγκώνει όποιον τον προκαλεί και που δε φοβάται να παραβγεί με τους νεαρούς του χώρου. Ο θάνατός του έχει προαναγγελθεί πολλές φορές, με την έλευση καινούριων και "εξελιγμένων" λειτουργικών, αλλά τελικά κανένα δεν μπόρεσε να εκθρονίσει το βασιλιά από τη θέση του. Από το 1969, που πρωτοδημιουργήθηκε, έχει αλλάξει ριζικά μορφή, έχει επεκταθεί σε διάφορες πλατφόρμες, με διάφορα ονόματα, και καταφέρνει πάντα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να βρίσκεται στο επίκεντρο των (υπολογιστικών) γεγονότων.
Ιστορικά, το Unix πρωτοεμφανίστηκε σε πολύ πρώιμη μορφή στα εργαστήρια της AT&T το 1969 (η ίδια εταιρία από την οποία προέρχονται άνθρωποι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της C, μιας γλώσσας που είναι άρρηκτα δεμένη με αυτό). Τη σκυτάλη πήραν στη συνέχεια ομάδες φοιτητών, αρχικά από το πανεπιστήμιο της California-Berkeley, και στη συνέχεια από αρκετά πανεπιστήμια του κόσμου, οι οποίοι έθεσαν τις βάσεις πάνω στις οποίες στηρίχτηκαν μετέπειτα πολύ γνωστά εμπορικά λειτουργικά, όπως είναι το SunOS και το NextStep. Η AT&T υιοθετούσε και αυτή τις αλλαγές που έκαναν οι πανεπιστημιακές ομάδες στον κώδικά της, και καθώς οι άδειες χρήσης αυτού του κώδικα που χορηγούσε στους υπόλοιπους κατασκευαστές κόστιζαν ολοένα και περισσότερο, κάποια στιγμή δημιουργήθηκε το Open Software Foundation. Μερικές από τις εταιρίες μέλη-κλειδιά ήταν η HP, η DEC, η Apollo, και σκοπός τους ήταν η απεξάρτησή τους από την κυριαρχία της AT&T με τη δημιουργία ενός Unix-like λειτουργικού το οποίο δε θα απαιτούσε άδεια χρήσης. Μετά από αυτό, και παρ’ όλο που η AT&T χαμήλωσε κατά πολύ το κόστος της άδειας, η κάθε εταιρία προχώρησε στην κατασκευή του δικού της Unix-clone, με τα χαρακτηριστικά που αυτή θεωρούσε σημαντικά. Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα υπάρχουν περίπου 30 διαφορετικές εκδόσεις Unix, με αρκετά κοινά χαρακτηριστικά, αλλά και αρκετά σημαντικές διαφορές. Η τελευταία εξέλιξη στο χώρο των Unix-clones είναι το Linux, μια προσπάθεια που ξεκίνησε από έναν άνθρωπο, τον Linus Torvalds, και συνεχίζεται από πάρα πολλούς ανθρώπους στον κόσμο, να φτιαχτεί ένα Unix-clone με κώδικα που να είναι διαθέσιμος ανά πάσα στιγμή, και που να εξαλείφει πολλά από τα μειονεκτήματα των άλλων κλώνων. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης και η GNU (GNU’s Not Unix, μια από τις πολλές recursive ακροστιχίδες που μπορεί να συναντήσει κανείς στο χώρο του Unix), μια οργάνωση που αποσκοπεί στην κατασκευή και διάδοση ελεύθερων Unix-clones και εφαρμογών.
Το Unix είναι ένα λειτουργικό με πολύ έντονη προσωπικότητα (αν βέβαια μπορείς να προσδώσεις προσωπικότητα σε ένα κομμάτι software) και σαν τέτοιο προκαλεί ακραίες αντιδράσεις στους χρήστες που έρχονται σε επαφή μαζί του• είτε το λατρεύεις είτε το μισείς. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι αρέσκονται στο να ψάχνουν μέρα με τη μέρα να ανακαλύψουν άλλη μια από τις αναρίθμητες δυνατότητες που προσφέρει ακόμα και το πιο ταπεινό Unix clone, όπως είναι το Linux, και βέβαια υπάρχουν και άλλοι που στην θέα του γνωστού % prompt των Unix στολίζουν το μηχάνημα με κοσμητικά επίθετα απείρου κάλλους. Η αλήθεια, όπως πάντα, βρίσκεται κάπου στη μέση. Το Unix σχεδιάστηκε από την αρχή σαν πολυ-χρηστικό σύστημα και, σαν τέτοιο, προσφέρει δυνατότητες που κάνουν ακόμα και τα Windows NT να χλομιάζουν μπροστά του. Το X windowing system, με τον πλήρη client/server χαρακτήρα του, είναι παράδειγμα μιας των παραπάνω δυνατοτήτων, ενώ βέβαια και οι δικτυακές του ικανότητες είναι υπεράνω κριτικής. Ένα Unix σύστημα είναι, out of the box, έτοιμο για internet server, τη στιγμή που ένα Windows NT σύστημα είναι απλά windows server. Από την άλλη, είναι γεγονός ότι το Unix δεν μπορεί ακριβώς να χαρακτηριστεί φιλικό• είναι απείρως ευκολότερο να στήσεις ένα μηχάνημα με Windows 95 για να μπαίνει στο Internet, όπου το μόνο που έχει να κάνει κάποιος είναι να δώσει τις απαιτούμενες IP διευθύνσεις σε ένα κουτί διαλόγου. Στο Linux η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τη σύνταξη ενός τουλάχιστον script αρχείου και ενός αρχείου συστήματος, με το γνωστό κρυπτογραφικό τρόπο γραφής.
Σήμερα, όπως έγινε και σε διάφορες φάσεις της ζωής του, το Unix προσπαθεί να διατηρήσει την κυριαρχία του στο χώρο των μεγάλων υπολογιστικών συστημάτων, και ένας από τους μεγαλύτερους αντιπάλους ονομάζεται Windows NT. Το Unix όμως εισβάλει και στο χώρο των προσωπικών υπολογιστών, που μέχρι τώρα παραδοσιακά κυριαρχούσαν άλλα λειτουργικά συστήματα, και για πρώτη φορά στην ιστορία του η είσοδος σε αυτό το χώρο συναντά μεγάλη απήχηση. Κύριοι εκφραστές αυτής της προσπάθειας είναι το Linux και το FreeBSD, και κύριο όπλο τους η απόκτησή τους με ελάχιστο, ή και καθόλου χρηματικό κόστος. Τη στιγμή που τα λειτουργικά της Microsoft και το software που τα συνοδεύει γίνονται ολοένα και πιο ακριβά, και που οργανώσεις σαν τη BSΑ φέρονται αποφασισμένες να καταστείλουν το πειρατικό λογισμικό, τα δυο αυτά clones έχουν να αντιπαραθέσουν τη δωρεάν διάθεση τους από το Internet (ή την απόκτησή τους με τα διάφορα CD-set που κυκλοφορούν, σε τιμή κόστους των CD), τον πλήρως ανοιχτό κώδικά τους, την ταχύτητά τους, τα άπειρα προγράμματα που διατίθενται για Unix υπολογιστικές πλατφόρμες, και κυρίως (στην περίπτωση του Linux), το γεγονός ότι το λειτουργικό σχεδιάζεται από χρήστες για χρήστες. Παρ’ όλο που τα λειτουργικά αυτά είναι ακόμα στα πρώτα στάδιά τους (το Linux έχει περίπου 5 χρόνια ζωής), υπάρχουν πλέον πολλά από τα πράγματα που θέλει κάποιος από το PC του : compilers για πάρα πολλές γλώσσες προγραμματισμού, δικτυακά προγράμματα και προγράμματα επικοινωνιών, πλήρως προσαρμόσιμο GUI interface, αρκετές εφαρμογές, emulator για DOS περιβάλλον κ.ά..
Το Unix είναι ένα άξιο λειτουργικό. Κατάφερε να προσαρμοστεί στις διάφορες επιταγές των καιρών και τώρα, με την μορφή του Linux, εκφράζει την απαίτηση των χρηστών για ελεύθερο και bug-free software. Και το μέλλον προδιαγράφεται ακόμα λαμπρότερο : Plan9, Broadway, GNU Hurd, είναι σχέδια που βρίσκονται ακόμα στα σκαριά, αλλά που πρόκειται να συζητηθούν πολύ σε λίγο καιρό. Από ότι φαίνεται ο γέροντας θα συνεχίσει να δαγκώνει για πολύ καιρό ακόμα.
Βιβλιογραφία:Byte, September 1992.
|
|