- Ποσειδώνας -

Τον Ποσειδώνα έχει επισκευθεί μόνο μία διαστημική βολίδα, ο Voyager 2 στις 25 Αυγούστου 1989. Ετσι, σχεδόν όλες οι πληροφορίες που έχουμε για τον πλανήτη προέρχονται από την αποστολή αυτή. Παρόλο που ο Πλούτωνας είναι ο τελευταίος πλανήτης του ηλιακού μαςε συστηματος, τη στιγμή αυτή ο Ποσειδωνας είναι ο πιο απομακρυσμένος. Αυτό συμβαίνει διότι ο Πλούτωνας έχει μία ιδιαίτερα εκκεντρική τροχιά η οποία τέμνει την τροχιά του Ποσειδώνα. Ετσι, ο Πλούτωνας θα γίνει και πάλι ο πιο απομακρυσμένος πλανήτης το 1999.

Φασματοσκοπικές μετρήσεις έδειξαν ότι η ατμόσφαιρα του Ουρανού μοιάζει πολύ με αυτλη του Ποσειδώνα και περιέχει αρκετό μεθάνιο, λίγο ήλιο και φυσικά άφθονο υδρογόνο, όπως και οι δύο γίγαντες πλανήτες Δίας και Κρόνος. Η επιφάνειά του αποτελείται από πάγο και βράχους, ενώ είναι πιθανό να υπάρχει και μικρός βραχώδης πυρήνας (με μάζα περίπου ίση με τη μάζα της Γης).

Το γαλάζιο χρώμα του πλανήτη Ποσειδώνα οφείλεται, όπως και τουΟυρανού στην απορρόφηση της κόκκινης ακτινοβολίας από το μεθάνιο στην ατμόσφαιρα. Οπως όλοι οι γίγαντες πλανήτες στην απιφάνειά του κυριαρχούν δυνατοί άνεμοι, καταιγίδες και στρόβιλοι. Μάλιστα η ταχύτητα των ανέμων του Ποσειδώνα είναι η μεγαλύτερη στο ηλιακό σύστημα, φθάνοντας τα 2000 km/ ώρα.

Οπως ο Διας και ο Κρόνος, έτσι και ο Ποσειδώνας πρέπει να έχει κάποια εσωτερική πηγή ενέργειας γιατι η επιφανειακή του θερμοκρασία είναι διπλάσια της αναμενόμενης, σύμφωνα με την απόστασή του απο τον Ηλιο.

Ο εντυπωσιακότερος σχηματισμός στην επιφάνεια του πλανήτη, που παρατήρησε ο Voyager 2, είναι η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα στο νότιο ημισφαίριο. Η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα είναι περίπου η μισή της Μεγάλης Ερυθρής Κηλίδας του Δία, με διάμετρο ίση με της Γης. Οι άνεμοι του Ποσειδώνα μετακινούν την ΜΣΚ δυτικά με ταχύτητα 300 m/sec. Παρόλα αυτά παρατηρήσεις από το τηλεσκόπιο Hubble της NASA το 1994 δείχνουν ότι η ΜΣΚ έχει εξαφανιστεί ! Προφανώς η κηλίδα διαλύθηκε ή καλύπτεται από ατμοσφαιρικά χαρακτηριστικά.

Λίγους μήνες αργότερα, το Hubble ανακάλυψε μία νέα σκοτεινή κηλίδα στο βόρειο ημισφαιριο του Ποσειδωνα. Αυτό σημαίνει ότι η επιφάνεια του Ποσειδώνα αλλάζει δραματικά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, λόγω των ισχυρών ανέμων, αλλά και των μικρών αυξομειώσεων στη θερμοκρασία της επιφάνειας του πλανήτη.

Η φωτογραφία είναι η ευκρινέστερη που έχουμε από τη μικρή σκοτεινή κηλίδα. Η μορφή της κηλίδας υποδηλώνει δυνατούς ανέμους και περιστροφή των νεφών γύρω από το κέντρο. Ο σχηματισμός V δίπλα στη δεξιά πλευρά της φωτεινής περιοχής δείχνει ότι η κηλίδα περιστρέφεται κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού.

Οι τρεις σχηματισμοί που φαίνονται στη φώτο είναι οι πιο εντυπωσιακοί στον Ποσειδώνα. Στην κορυφή είναι η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα συνοδευόμενη από λυκά, φωτεινά νέφη που μεταβάλλονται δραματικά με την πάροδο του χρόνου. Κάτω από στη ΜΣΚ διακρίνεται ένας φωτεινός σχηματισμός που οι επιστήμονες ονόμασαν "Scooter". Ο Scooter είναι ένα νέφος ακανονίστου σχήματος που περιστρέφεται γύρω από τον Ποσειδώνα κάθε 16 ώρες. Πιθανότατα είναι κατακόρυφος σχηματισμός που προέρχεται απότα κατώτερα σημεία της ατμόσφαιρας, η πραγματική του φύση όμως, παραμένει ακόμη ανεξήγητη.

Κάτω από το Scooter βλέπουμε τη μικρή σκοτεινή κηλίδα. Οι τρεις σχηματισμοί κινούνται ανατολικά με διαφορετικές ταχύτητες και έτσι ειναι πολύ σπάνιο να φωτογραφηθούν μαζί.

Τα φωτεινά νέφη του Ποσειδώνα μεταβάλλονται γρήγορα και απότομα, συχνά σχηματίζονται και διαλύονται μέσα σε λίγες ώρες. Οι φωτογραφίες λήφθηκαν κατά το διάστημα δύο περιστροφών του Ποσειδώνα (~ 36 ώρες ). Κατά την περίοδο αυτή ο Voyager 2 φωτογραφησε σχηματισμούς νεφών γύρω από τη Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα, οι οποίοι άρχισαν να διαλύονται μέσα σε 18 ώρες. Αυτό δείχνει ότι ο καιρός στον Ποσειδώνα είναι δυναμικός και ευμετάβλητος, όπως και στη Γη. Ο παραλληλισμός αυτός, βέβαια, είναι πολύ χονδρικός, αν λάβουμε υπόψη μας ότι η Γη έχει περίπου το μεγεθος της Μεγάλης Σκοτεινής Κηλίδας.

Οπως και ο Κρόνος, ο Δίας και ο Ουρανός, έτσι και ο Ποσειδώνας περιβάλλεται από σύστημα δακτυλίων, οι οποίοι είναι πολύ σκοτεινοί και η σύνθεσή τους παραμένει ακόμη άγνωστη. Ο εξωτερικός δακτύλιος ονομάζεται δακτυλιος Adams και περιέχει τρία ανεξάρτητα τόξα την Ελευθερία,την Ισότητα και την Αδελφότητα (ναι καλά μαντέψατε προκειται για τις τρεις αρχές της γαλλικής επαναστασης !). Ο αμέσως επόμενος ονομάζεται Galatea στη συνέχεια βρίσκεται ο Le Verrier (του οποίου οι απολήξεις ονομάζονται Lassell και Arago) και τέλος ο αμυδρός αλλά πλατύς δακτύλιος του Galle. Οι δακτύλιοι του Ποσειδώνα είναι τόσο αμυδροί, που όταν τους φωτογράφησε ο Voyager 2, η λαμπρότητα του Ποσειδώνα σχεδόν τους εξαφάνιζε. Ετσι, προκειμένου να τους διακρίνουμε οι επιστήμονες κάλυψαν την περιοχή όπου βρίσκεται ο Ποσειδώνας με το μαύρο τμήμα που βλέπετε στη φωτογραφία.

Το μαγνητικό πεδίο του Ποσειδώνα μοιάζει με του Ουρανού και πιθανώς παράγεται από αγώγιμο υλικό (μάλλον νερό) που βρίσκεται στα μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας. Μία μέρα Ποσειδώνα ισούται με 15 γήινες ώρες και 40 λεπτά , ενώ ένα Ποσειδώνιο έτος συμπληρώνεται σε 165 γήινα χρόνια!

Στη φωτογραφία διακρίνεται τέσσερις έντονους σχηματισμούς στην επιφάνεια του Ποσειδώνα. Η θέση των σχηματισμών αυτών μας βοηθά να προβλέψουμε τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη. Η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα φαίνεται λίγο αριστερά από το κέντρο. Ο σχηματισμός "Scooter" είναι κάτω και αριστερά, ενώ βλέπουμε και άλλη μια μικρότερη σκοτεινή κηλίδα ακριβώς κάτω από το Scooter. Οι δυνατοί ανατολικοί άνεμοι μετατοπίζουν τη μικρότερη κηλίδα, έτσι που κάθε 5 μέρες εκτελέι μια παραπάνω περιστροφή από τη ΜΣΚ.

Η φωτογραφία είναι μια απόδειξη ότι τα νέφη στην επιφάνεια του Ποσειδώνα υψώνονται αρκετά πάνω από τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς του. Ο Ηλιος βρίσκεται πάνω αριστερά και τα σύννεφα που είναι πιο κοντά στον Ηλιο φαίνονται φωτεινότερα από τα υπόλοιπα. Οι σκιές που διακρίνονται βρίσκονται στην αντίθετη κατεύθυνση απο τον Ηλιο.

Η φωτογραφία έχει επεξεργαστεί έτσι ώστε να δείχνει τα πραγματικά χρώματα του Ποσειδώνα. Οι σχηματισμοί που διακρίνονται υποδηλώνουν ότι υπάρχουν δίνες στην επιφάνεια του πλανήτη που ευθύνονται για τα νέφη που βλέπουμε στη φωτογραφία.

Η επιφάνεια του Τρίτωνα καλύπτεται από παγωμένο άζωτο και παγωμένο μεθάνιο. Η θερμοκρασία της επιφάνειάς του βρίσκεται μόλις 38 βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν (- 273°C). Οι μάυρες περιοχές κατά μήκος του νότιου πόλου προέρχονται πιθανώς από εκρήξεις αερίων, σκόνης και πάγου που εκτοξεύθηκαν σε μορφή γκέιζερ από το εσωτερικό του Τρίτωνα στην πολύ αραιή ατμόσφαιρα του δορυφόρου. Η διάμετρος του Τρίτωνα είναι περίπου 2.700 km.

Η τρίτη φωτογραφία λήφθηκε κατά την κοντινότερη απόσταση του Voyager 2 από τον Τρίτωνα. Οι σχηματισμοί που βλέπετε μοιάζουν με λίμνες, και υποδηλώνουν ότι ίσως κάποτε να υπήρχε το υγρό στοιχείο στην επιφάνειά του.